Sanal: gerçekte mevcut olmayıp insan zihninde tasarlanan demektir.
Sanal organizasyon: sanal bellek kavramından hareketle kullanılmaya başlanmıştır.
Yeni organizasyon yapısı literatüre “virtual organization” olarak girmiş ve Türkçeye sanal organizasyon olarak çevrilmiştir.
Sanal organizasyonları geleneksel organizasyonlardan daha güçlü kılan: esneklik-uyum-verimlilik
Şebeke organizasyonları geleneksel organizasyonlardan daha zayıf kılan yönleri: iletişim-güven-örgüt kültürü.
Şebeke Organizasyonlarında;
Etkinlik: amaca ulaşma derecesini, Verimlilik ise amaca en az girdiyle ulaşmayı ifade eder.
İşletmeler etkinliği ve verimliliği sağlayabilmek için maliyetleri düşürüp kaliteyi arttırma çalışmalarının yanı sıra ürün geliştirme, imalat, teslimat, dağıtım ve satış sonrası hizmet gibi tüm işletme faaliyetleri alanlarında adete zamanla yarışır hale gelmiştir.
Uzun vadeli bir iş birliği sistemi olan şebeke organizasonları: artan rekabet-müşteri odaklı-esneklik- hız sağlamak.
Şebeke organizasyonları: bir mal veya hizmet üretmek için iki ya da daha fazla işletmenin aralarında işbölümüne giderek uzun süreli işbirliğine yönelmelerinden oluşan organizasyon yapısıdır.
Şebeke Organizasyonlar: dinamik-dengeli-dahili
Tipik bir şebeke organizasyonu:
1- satın alma işletmesi
2- pazarlama işletmesi
3- üretim
4- muhasebe ve finans işletmesi.
1:Dahili Şebeke Organizasyonu: bir işletme bünyesindeki temel faaliyetler farklı işletmelerin konusu olmakta,ancak kaynakların tamamı yine aynı işletme bünyesinde kalmaktadır. Organizatörlük(brokerlik) –satınalma-üretim-pazarlama- dizayn bazı holdinglerde rasatlanır.
2:Dengeli şebeke organizayonu: belirli bir oranda dış kaynaklardan yararlanılır. Dahili organizasyondan farkı belirli bir mal veya hizmeti üretmek için gerekli olan kaynakların birbirinden tamamem bağımsız olan işletmelerin bünyesinden oluşur.. otomobil sektöründe rastlanır.
3:Dinamik Şebeke Organizasyonu: ana işletme posizyonunda bir işletme yoktur. Daha serbest hareket edebilme özgürlüğüne sahiptirler. Broker-dizayn-üretici-pazarlama-satıcı ( joint venture örnektir).
Şebeke Organizasyonların güçlü yönleri:
1-esneklik uyum
2 –verimlilik
3 – düşük maiyet yüksek kalite
4 –müşteri tatmini
5-ileri teknolojileri kullanabilme ve yenilik yapabilme
6 –fırsatları değerlendirme.
Şebeke Organizasyonlarının Zayıf yönleri:
1-etkin iletişim ve koordinasyon sağlama zorluğu
2 –güven sağlama zorluğu
3- yenilikçi ve teknoloji liderliğini kaybetme riski
4- güçlü bir örgüt kültürü oluşturma zorluğu
5 –hız ve maliyetlere olumsuz etki edebilecek durumlarla karşılaşabilme.
Statejik Ortaklıkların başlıca kuruluş nedenleri:
1-örgütsel nedenler
2 –ekonomik
3-stratejik
4 –politik nedenler
Stratejik Ortaklık Türleri:
1- lisan anlaşmaları
2- satış yetkisi verme veya acentalık
3- dış kaynaklardan yararlanma
4- üretim imtiyazı
5- endüstriyel konsorsiyum
6- ortak girişim
7- satın alma
8- birleşme
Stratejik ortaklıkların Yararları:
1- ekonomik ölçeği
2- teknoloji geliştirme
3- riski azaltma
4- rebaketi şekillendirme
5- yeni Pazar fırsatları
6- yeni korumacılık.
Statejik Ortaklıkların Sakıncaları:
1- yararlarda dengesizlik
2- yükümlülüklerde dengesizlik
3- sözleşme yapma zorluğu
4- ortaklar arasında çatışma
5- iletişim problemleri
6- misillemeler ve hükümet tepkisi.