İşletme amacı, örgütün bütün olarak benimsediği ve gerçekleştirmeye çalıştığı, geleceğe yönelik, işletme ile ilgili ulaşılmak istenilen ekonomik ve sosyal nitelikli hedefler olarak tanımlanabilir.
İşletme amaçları belirlenirken dikkat edilmesi gereken konular,
İşletmelerin amaçları üç aşamada incelenebilir. Bunlar genel amaçlar, stratejik amaçlar ve özel amaçlardır. Genel amaçlar, işletmelerin kuruluş aşamasında aldıkları ve işletmenin yönünü belirleyen kararlardan oluşurken; stratejik amaçlar ise genel amaçlara ulaşmak için izlenilecek yolları ve işletmenin faaliyetine ilişkin bir takım kararları içerir. Özel amaçlar ise işletmenin tüm çevresini kapsayan ve işletmelerin kâr amaçlarının yanında sosyal amaçlarını da içeren birtakım kararlardan olur.
İşletmeler, temel amaçları olan kâr sağlama amacını gerçekleştirebilmek ve varlıklarını sürdürebilmek için yönetim, üretim, pazarlama, insan kaynakları, finansman, muhasebe, halkla ilişkiler ve araştırma-geliştirme fonksiyonlarını başarılı ve birbirine uyumlu biçimde yerine getirmelidirler.
Yönetim, belirlenmiş işletme hedeflerine ulaşabilmek ve işleri etkin ve verimli yapabilmek amacıyla sınırlı işletme kaynaklarını ve yeterli iş gücünü kullanarak planlı bir şekilde iş görme faaliyetidir.
Üretim, işletmelerde ürün veya hizmetlerin ortaya çıkarılması için yapılan faaliyetlerin tümüne denir.
Pazarlama, bir satın alama sürecindeki tüketici ihtiyaç ve isteklerini belirleme ve karşılamaya yönelik tüm faaliyetlerdir. Üretilen ürünün hedef pazarın ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayabilmesi için işletmeler dört temel pazarlama karması (ürün, dağıtım, fiyatlandırma ve pazarlama iletişimi)’ni planlı ve koordineli bir şekilde yönetmelidir.
İnsan kaynakları, organizasyon için en etkili insan gücünü bulmak, geliştirmek ve bunun sürekliliğini sağlamak amacıyla ortaya konan faaliyetler bütününe insan kaynakları yönetimi adı verilir.
Finansman, terim olarak ‘fon sağlama’ anlamına gelmektedir. İşletmelerin iki çeşit finansman kaynağı vardır. Birincisi işletme sahiplerinden ve hissedarlardan sağlanan ‘öz kaynaklardır’. İkincisi ise kredi kuruluşlarından sağlanan borçlar, yani ‘yabancı kaynaklardır’.
Muhasebe, işletme faaliyetleri hakkında parasal bilgilerin rakamsal olarak belirlenmesi, kaydedilmesi, özetlenmesi, değerlendirilmesi ve ilgili paydaşlara aktarılması sürecidir.
Halkla ilişkiler, işletmenin olumlu bir imaja sahip olabilmesi için gerekli tanıtım politikasının saptanması ve bütün paydaşlarla doğru bilgi akışının sağlanması için yürütülen faaliyetlerdir. İşletmelerde halkla ilişkiler faaliyetlerinin etkili bir biçimde yürütülmesi için; karşılıklı yarar ilkesi, süreklilik ilkesi, doğruluk ilkesi, planlılık ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır.
Araştırma ve Geliştirme, işletmelerin büyüme ve gelişmesinde önemli rol oynayan faaliyetlerdir. Bu faaliyetler doğrudan işletme fonksiyonlarının tümünü etkilemektedir.
İşletmelerin çevresi iç çevre, sektörel çevre, ulusal çevre ve uluslararası çevre olmak üzere dört başlık altında incelenebilir. İşletmenin iç çevresini ‘işletme sahipleri, ortaklar, yöneticiler ve çalışanlar ’ işletmelerin sektörel çevresini ‘ tüketiciler, tedarikçi işletmeler, ikame ürünler ve rakipler ’ işletmenin ulusal çevresini ‘ devlet, toplum ve kurumlar’ işletmenin uluslararası çevresini ise ‘ gidilen ülke pazar ve tüketicileri, gidilen ülkedeki resmi kurumlar, gidilen ülkedeki ekonomik ve ticari anlaşmalar, çok uluslu işletmeler ’oluşturur.
İşletmelerin sorumlulukları genel olarak üçe ayrılır; işletmelerin sosyal sorumlulukları, işletmelerin ahlaki sorumlulukları ve işletmelerin çevreye karşı sorumluluklarıdır.
Sosyal sorumluluk faaliyetleri aracıyla;
İşletmelerden beklenen etik değerler; kaliteli ürün üretmek, yalan söylememek, dürüst olmak, tüketiciye yanıltıcı bilgiler vermemek, şeffaflık, tarafsızlık vb. etik olmayan kararları önlemek için;
İşletmenin çevreye karşı sorumlulukları; işletmenin iç çevreye karşı sorumlulukları (çalışanlar, hissedarlar ve yatırımcılar) ve işletmenin dış çevreye karşı sorumlulukları (tüketiciler ve müşteriler, resmi kurumlar ve doğal çevre) olarak ikiye ayrılır.
İşletmelerin çevre ile ilgili alması gereken önlemler;
Finansal olmayan performansı raporlamak zordur. Sosyal sorumluluk raporları farklı paydaşların finansal ve finansal olmayan beklentilerini karşılamak için harcanan ortak çabayı ifade eder. Finansal raporlamada olduğu gibi, sosyal sorumluluk raporlaması da güvenilir, tutarlı ve karşılaştırılabilir olmalıdır. Bunun içinde önceden belirlenmiş standartlara uygun raporlama yapılmalıdır. Etkili sosyal sorumluluk raporları;
1997’de kurulan Küresel Raporlama Girişimi bir kurumun ekonomik, çevresel ve sosyal performansına dair genel kabul görmüş bir raporlama çerçevesi olarak kabul edilebilir. GRI yönergeleri, işletmelere kurumsal sorumluluk performansları hakkında dengeli bir resim sunmalarına yardım eder, kurumsal sorumluluk raporlarının karşılaştırılabilirliğini artırır, paydaşlar arası iletişimi kolaylaştırır. GRI yönergesinde performans göstergeleri üç boyutta incelenmektedir;
Küresel İlkeler Sözleşmesi; insan hakları, çalışma koşulları, çevre ve yolsuzluk konularında belirlenen on ilkeden oluşmaktadır;